top of page

Help, wij vrijen niet meer! Waar is de intimiteit in onze relatie?

  • Foto van schrijver: Anne Olsthoorn
    Anne Olsthoorn
  • 11 mrt
  • 5 minuten om te lezen

Bijgewerkt op: 6 jun

Als relatietherapeut zie ik regelmatig koppels die met hun handen in het haar zitten om hoe het loopt met de intimiteit in hun relatie. Ze vragen zich af wat er mis is (met henzelf, met de ander, met de relatie) en staan soms zelfs al met één been buiten de relatie. Dan heb ik de schone taak om ze ervan te verzekeren dat er niks misgaat. Schommelingen in de intimiteit zijn heel normaal in een relatie. Je zou kunnen zeggen dat het geheel van ups en downs de natuurlijke staat van iedere relatie is. Adem in, adem uit.


Intimiteit en autonomie in relatie


relatieproblemen zijn normaal
Verschillende fases in een relatie

In een relatie zijn er verschillende fases. In de eerste fase wordt de intimiteit geholpen door verliefdheidshormonen. Afhankelijk van hoe die fase verloopt en welke ontwikkelingen er verder zijn in jullie levens, kan deze fase 3 maanden tot 1,5 jaar duren. Daarna is het verliefdheidshormoon op. Vanzelf ga je dan fase 2 in. Er ontstaat iets van ongemak, omdat wat vanzelf ging door de verliefdheidshormonen, nu niet meer vanzelf gaat. Er ontstaat weer ruimte voor andere dingen (hobby's, vrienden, ambities) die ook belangrijk voor je zijn. De ander en jullie relatie staat niet meer als vanzelf op 1. Als deze fase te veel ongemak gaat opleveren, kan het zijn dat een van de twee voor diens autonomie gaat kiezen, en uit de relatie stapt. Er moet dus in deze fase iets gebeuren om de relatie stand te laten houden. De intimiteit moet gevoed worden. Als dat lukt, en jullie vinden elkaar in jullie eigen specifieke behoeften aan intimiteit, dan kom je uiteindelijk in fase 3. Deze fase is er een van intimiteit EN autonomie. Jullie hebben beiden ruimte voor je eigen belangrijke dingen EN aandacht voor de intimiteit in de relatie. En hier komt de crux: er is geen happily ever after. Elke keer dat er iets ‘groots’ verandert in jullie levens (denk aan een verhuizing, de komst van een kind, verliefdheid op een ander, verandering van baan) wordt de balans verstoord en belanden jullie in fase 2. De trip van fase 3 naar fase 2 en weer terug naar fase 3 hoort er nou eenmaal bij. Er gaat niks mis. Verandering is onvermijdelijk, en verandering veroorzaakt opschudding. Het goede nieuws is dat je kunt leren hoe je je relatie kunt helpen om weer in fase 3 te belanden.


Wat is intimiteit?


Intimiteit is nogal een breed begrip, en het gaat hier zeker niet alleen over seks. Het model hierboven geldt voor het gehele plaatje van intimiteit. Voor veel mensen (en niet voor iedereen) is het fysieke hierin een belangrijke schakel, maar ook emotionele, spirituele, intellectuele en ervaringsgerichte intimiteit zijn voor de meeste mensen 'part of the deal'. Als het niet lekker loopt in je intimiteit, dan is het ontbreken van seks misschien een duidelijk merkbare 'marker', maar dikke kans dat er op de andere vlakken van intimiteit ook iets anders loopt dan je zou willen. Je merkt bijvoorbeeld dat je minder geïnteresseerd bent in de creatieve ideeën van je lief. Of je voelt je minder verbonden wanneer je samen bent, alsof er 'iets' in de ruimte tussen jullie in staat. Hoewel het gemis in op intellectueel of emotioneel vlak misschien minder gemakkelijk telbaar te maken is, heb je wel door dat er 'iets niet stroomt'.


Stel jezelf de vragen: 'Wat betekent voor mij intimiteit?' en 'Welke vormen van intimiteit zijn belangrijk voor mij?' Hieronder enkele voorbeelden van hoe de verschillende vormen van intimiteit er in de praktijk uit kunnen zien.


  • Emotionele intimiteit: diep gesprek, luisteren, vertrouwen, vertellen over je emoties, betrokken zijn;

  • Fysieke intimiteit: hand-in-hand lopen, andere aanraking, seksualiteit;

  • Spirituele intimiteit: samen bidden/mediteren/ademen, dankbaarheid uiten, rituelen;

  • Intellectuele intimiteit: wederzijds respect, eigen mening delen/discussiëren, ruimte en vrijheid, spelletjes spelen, samen creëren;

  • Ervaringsgerichte intimiteit: een-op-een tijd, samen dingen doen, herinneringen maken, gelijke ‘taal’ ontwikkelen.


Hoe je intimiteit kunt voeden


Intimiteit betekent voor mij: een gevoel van afgestemde aanwezigheid en verbondenheid. Dat kun je ervaren met een ander, of met jezelf. Intimiteit met jezelf kun je bijvoorbeeld ervaren wanneer je doet wat je het allerliefste doet, wanneer je voelt dat je in een flow raakt of wanneer je ineens geraakt wordt door de schoonheid van iets in je omgeving. Het is een gevoel dat alles ‘klopt’. Het toffe aan dit met jezelf ervaren is dat je van daaruit ook veel makkelijker in intimiteit met de ander rolt. Mis je intimiteit met de ander? Zoek het dan dus eerst eens bij jezelf.


Omdat intimiteit een ervaring is, kun je het pas hebben als je daadwerkelijk aanwezig kunt zijn bij je ervaring. Wanneer kan dat niet? Als je stress hebt, dan staat je systeem op ‘handelen’ en niet op ‘ervaren’. Je kunt je voorstellen dat, wanneer je midden in een drukke werkdag zit, er geen ruimte is voor voelen. Shit needs to get done. Je systeem helpt je daarbij door ‘aan’ te staan. Maar door dat ‘aanstaan’ verlies je ook voor een deel het contact met jezelf. Je hebt op dat moment niet echt de mogelijkheid om bij je ervaring aanwezig te zijn. Om intimiteit te kunnen ervaren, is het dus een goed idee om te ontspannen. Ikzelf ben groot fan van vertragen. Vertragen helpt mij om te ontspannen. Je geeft je systeem door te vertragen als het ware de kans om van 'handelen' naar 'ervaren' te gaan. Je wordt opmerkzamer naar je eigen ervaring, en ook naar die van de ander. Zo kun je je afstemmen op de ander (en de ander op jou). Vertragen kan zo simpel zijn als: langzamer lopen of fietsen, een paar keer bewust ademhalen, gaan zitten om even helemaal niets te doen, een korte pauze nemen voordat je antwoord geeft op een vraag, je ogen sluiten zodat je aandacht naar binnen kan vallen, of juist eens goed om je heen kijken en alles laten binnenkomen. Experimenteer eens met hoe vertragen voor jou werkt om te ontspannen en meer aanwezig te zijn bij je ervaring, Helpt het je om beter te kunnen afstemmen op de ander?


Afstemmen, wat houd dat in? Dat houdt in dat je kijkt hoe je in jouw huidige staat van zijn samen kunt zijn met de ander in diens huidige staat van zijn. Er hoeft dus helemaal niets anders aan hoe jij je nu voelt of aan hoe de ander zich nu voelt. Jullie hoeven je sfeer niet aan elkaar aan te passen, er hoeft niks weg. Je maakt als het ware ruimte voor beide om te zijn zoals je nu bent. Nieuwsgierigheid helpt hier enorm bij. Wanneer je nieuwsgierig bent, naar je eigen staat van zijn en naar die van de ander, dan ontstaat er al ruimte. Je kunt die nieuwsgierigheid ook richten op je eigen behoeften, zodat je daarover een wens zou kunnen uiten naar de ander. Stel dat je een behoefte voelt naar emotionele intimiteit, dan zou je kunnen vragen of de ander zin heeft om te luisteren naar wat jou bezighoud, of juist om te delen wat die bezighoud. Je kunt ook je nieuwsgierigheid richten op de wensen van de ander: 'Waar heb jij op dit moment zin in om samen te doen?'


De kernwoorden voor de weg (terug) naar intimiteit zijn wat mij betreft dus: aanwezigheid, vertraging, nieuwsgierigheid en afstemmen. Hieronder is een oefening die ik weleens meegeef waarin je deze kernwoorden kunt onderzoeken. Natuurlijk ben je ook welkom voor sessies, mocht je graag wat meer handvaten krijgen voor de weg (terug) naar intimiteit.



bottom of page